Yazarlar, Dünya Kupası’na katılırsa...


Brezilya’da düzenlenen 2014 Dünya Kupası tüm heyecanıyla sürerken futbola biraz mesafeli duran edebiyatın da bu alana ilgisi şimdilerde daha da konuşulmakta. Gazetelerin en iyi futbol kitapları listeleri, dünya yazarlarının sevdiği futbol kitapları hakkında kaleme aldığı yazılar ve kitabevlerindeki futbol kitaplıkları rağbet görmekte. Dünya Kupası’nı fırsat bilen yayıncılar ise dünyanın ‘edebi’ devlerine dikkat çekerken, futbol ile edebiyatın kesiştiği kitapların azlığı tartışılan konular arasında.

Dünyanın önemli yayıncılarından Penguin, 2014 Dünya Kupası’na katılan ülkelerin yazarlarını bir futbol takımına dönüştürerek, yıldız oyuncusuna dikkat çekerken, Brezilya edebiyatının ‘usta oyuncu’larını şöyle sıralıyor: Antonio Machado, Paulo Coelho, João Guimarães Rosa, Jorge Amado, Clarice Inspector, Mário de Andrade, Aluísio Azevedo, Euclides da Cunha, Daniel Galera, Graciliano Ramos ve Lima Barreto.

FUTBOL HÜZÜNLÜ BİR ÖYKÜDÜR

2014 Dünya Kupası’na katılan diğer ülkelere baktığımızda ise Arjantin edebiyatının yıldızı Jorge Luis Borges; Avusturya’nın Miles Franklin; Kolombiya’nın Gabriel Garcia Marquez; Fransa’nın Voltaire, Almanya’nın Franz Kafka; Yunanistan’ın Homer; İngiltere’nin George Orwell; İtalya’nın Niccolo Machiavelli; Japonya’nın Haruki Murakami; Hollanda’nın Multatuli (Eduard Douwes Dekker); Nijerya’nın Chinua Achebe; Portekiz’in Fernando Pessoa; Rusya’nın Vladimir Nabokov; İspanya’nın Cervantes; Amerika’nın ise Ernest Hemingway olarak değerlendiriliyor. Kupaya katılan ülkelerin yazarlarından bir takım oluşturan bu karşılaştırma, sosyal medyada da rağbet görürken ülkelerin edebiyatına da odaklanmış oluyor.

Bir futbol tutkunu olan Uruguaylı yazar Eduardo Galeano futbol coşkusuna yaşama sevincini de kattığı kitabı Gölgede ve Güneşte Futbol adlı deneme kitabında “Futbolun öyküsü, zevkten zorunluluğa uzanan hüzünlü bir öyküdür. Spor bir sanayi dalına dönüştüğü oranda, iş olsun diye oynandığı zamanki güzelliğinden bir şeyler kaybetmiştir.” diye bir saptamada bulunur. Galeano, çok da haksız değildir. Öte taraftan, 2014 Dünya Kupası’na misafirlik eden Brezilya’nın ve dünya edebiyatının en çok satan yazarlarından Paulo Coelho ise Dünya Kupası’nı evinde izleyeceğini açıklarken, hükümetin yanlış politikalarından dem vurarak “Protestoculara uygulanan orantısız şiddet sürüyor. Çözülecek o kadar problem varken futbol endüstrisine milyon dolarların aktarılması vicdanımı yaralıyor.” diyerek, tüm maçlara davetiyesi olmasına karşın evinden çıkmayacağını duyurdu. Bir tarafta Terry Eaglaton’ın deyişiyle bir afyon olan futbol, öte tarafta sonsuz bir edebiyat. Bu ikisinin biraz karmaşık fakat çekici bir ilişkiye sahip olduğu kesin...

Musa İğrek
Zaman Gazetesi
21 Haziran 2014



Yorumlar