Fotoğraf - Musa İğrek |
Dickens’ın Londra’da, 48 Doughty Street’teki evine doğru yola koyulmak çocuksu bir heyecanı içinde taşımak, Stefan Zweig’ın deyişiyle “bir ailenin hayatını en iyi anlatan romancı”nın peşine düşmektir biraz da. 7 Şubat’ta dünyanın dört bir yanında, Dickens’ın 200. doğum gününün kutlanacak olmasından dolayı Londra 48 Doughty Street’teki Dickens Müzesi epey kalabalık. Önce 49 numaralı evden biletinizi alıp Dickens’ın yaşadığı 48 numaralı eve giriyorsunuz. Koridor boyunca yazarın mektupları, doğduğu evin pencereleri karşılıyor sizi. Bu evde iki buçuk yıl yaşayan Dickens, Oliver Twist ve Nicholas Nickleby adlı romanlarının yanı sıra Pickwick Paper, Sketches of Young Gentlemen, Memoirs of Joseph Grimaldi, The Lamplighter ve Barnaby Rudge gibi eserlerinin kimi bölümlerini burada yazmış. Müzenin koleksiyonunda 100 binden fazla eser yer alıyor. Robert W. Buss’ın resmettiği meşhur Dickens’ın Rüyası (orijinal adı A Souvenier of Dickens) adlı yarım kalan tablo da koleksiyonda.
DICKENS’IN İZLERİNİ ARAMAK
Dickens, 48 numaralı eve, Mart-Nisan 1837 yılında eşi Catherine ve ilk çocukları Charles Colliford Boz ile taşınır. Bu yeni ev, hali vakti yerinde olan ve daha geniş bir aileye sahip olmak isteyen Dickens için uygun bir mekândır. İki kızı Mary (Mamie) ve Catherine (Katey) bu evde doğar. Aile 1839’da, Marylebone, 1 Devonshire Terrace’a taşınır. 1851’de Bloomsbury, Tavistock Square’e, yani 48 numaralı evin yakınlarına döner. Dickens pek çok ev değiştirir. Şu an ayakta kalan ve müze olarak kullanılan tek yer ise 48 numaralı bu ev.
Fotoğraf - Musa İğrek |
BÖĞÜRTLEN VE HURMA SEVEN BİR YAZAR
Uzun bir koridordan sonra duvarlarda yazarın fotoğrafl arının asıldığı merdivenleri geçip zemin kata iniliyor. Mutfak, hizmetçilerin yemek ve oturma odası burada. Dickens döneminde hizmetçilerin oturma-yemek odası olarak kullandığı bu mekân şimdi yazarın eserlerinin çeşitli baskılarının, adaptasyonlarının ve çevirilerinin yer aldığı, binlerce kitaplık bir kütüphaneye dönüşmüş. Ziyaretçiler burada aynı zamanda Dickens’ın hayatını anlatan bir belgeseli izleyebiliyor. Bu bölüm Dickensvari karanlık Londra sokaklarını andırıyor. Hemen arkada ise şarap mahzeni ve çamaşırhane var. Mutfakta dolanırken böğürtleni ve hurmayı çok seven yazarın gölgesi kuşatıyor sizi.
Fotoğraf - Musa İğrek |
Giriş katının bir diğer odası ise Dickens ailesinin birlikte vakit geçirdiği yer. Burası müzenin en derli toplu mekânı diyebiliriz, zira ailenin tüm bireylerinin resimleri sergileniyor. Camekânın içinde Dickens’ın gençliğinden ölümüne kadarki hallerini yansıtan çeşitli portreleri, kitaplarının ilk baskıları, kızı Mary’nin babasını anlattığı My Father As I Recall Him adlı kitabı, İncil, Dickens hakkında yazılmış The Life of Charles Dickens (kitabın yazarı John Forster, Dickens’ın en yakın arkadaşıdır) gibi çeşitli kitaplar var.
DICKENS, ROMAN KAHRAMANLARINI SESLENDİRİYOR
Alberto Manguel Okumanın Tarihi’nde, Dickens’ın eserlerini yakın çevresine okuduğundan, aldığı tepkilere göre de onların üzerinde bir nevi cilalama denilecek türden, minik değişiklikler yaptığından, okuma turnelerine çıktığından söz eder. Hatta kızı Mary anılarında, çoğu gece babasının kendi odasında roman kahramanlarını seslendirdiğini işittiğini söyler. Bu odada sergilenen, yazarın A Christmas Carol (Noel Şarkısı) adlı kitabının kenarındaki notlardan bunların izlerinigörmek mümkün. Müzede, turnelere birlikte götürdüğü okuma masası, eşi Catherine’nin nişan yüzüğü de yer alıyor. Giriş kattaki bahçeye nazır bir oda ise şu an müzenin kafeteryası olarak kullanılıyor. Burada da Dickens’ın yüzlerce kitabı raflarda sergileniyor.
Fotoğraf - Musa İğrek |
KENDİSİYLE DALGA GEÇEBİLEN BİR YAZAR
Çalışma odası, kıvırcık saçlı, giysileri abartılı, kimi zaman kendiyle dalga geçen Dickens’ın inzivaya çekildiği mekân. Burası için, roman kahramanlarının başına üşüştüğü, türlü türlü kurguların baştan ayağa yazarı kuşattığı, sırlı küçücük bir yer diyebiliriz. Odanın bir köşesinden Oliver, Orlick, Squeers, Nicholas, Smike, Pip, Bayan Havisham, Joe, Sam, Fagin gibi roman kahramanları beliriveriyor sanki (Dickens hayatı boyunca eserlerinde tamı tamına 989 karakter oluşturmuş).
Karanlığın ardındaki hayatlara tutkun yazarın bu odası, ışığın oynaştığı bir yer. Dickens’ın ufacık penceresinin eşiğine gelip başınızı kaldırdığınızda ise çatılara konan kuşlardan Poe’nun “Kuzgun” şiirine ilham olan Dickens’ın Grip’ini arıyorsunuz. Ne demişti Ahmet Haşim “Faust’un Mürekkep Lekeleri” yazısında: “Goethe, Faust’u bu masa üzerinde yazdı. Bu lekeler Faust’un lekeleridir.”, Dickens’ın yazı masasında Oliver Twist’ten, Nicholas Nickleby’dan lekeler aramanın derdine düşüyorsunuz.
MÜZE RESTORASYONA GİRECEK
Oturma odası ise 1893’te, Victoria Dönemi orta sınıf bir ailenin bir odası olarak döşenmiş. Yazarın arkadaşları ve ev ahalisi ile oturmayı çok sevdiği bu odada çeşitli koleksiyonlardan derlenmiş Dickens kitapları, piyano, koltuklar, halılar, aynalar, kitaplıklar, resmin altında bir bilgilendirme notu olmasa da, Dickens’ın çocukluğunu andıran sevimli bir portre asılı. İkinci katta yatak odaları yer alıyor. Odaların birinde Dickens’ın takım elbisesi, çeşitli illüstrasyonlar, kitap kapakları, diğerinde ise Dickens Müzesi’nin maketi, çeşitli resimler ve aile bireylerine ait giysiler sergileniyor. Üçüncü kat ise ziyarete kapalı.
Fotoğraf - Musa İğrek |
Dickens’ın Türk okurlarının payına Peter Ackroyd’un Dickens ve Claire Tomalin’in Charles Dickens: A Life adlı biyografi lerini Türkçede okumak düşerse, kuşkusuz zihinlerdeki Dickens imgesi derinleşecek ve bu usta yazara okur daha da yakınlaşacak, “değil mi Olric?”.
Musa İğrek
Kitap Zamanı
Sayı: 73
http://kitapzamani.zaman.com.tr/kitapzamani/newsDetail_getNewsById.action?newsId=7431
Yorumlar
Yorum Gönder